ورق های عملیات حرارتی
ورق های عملیات حرارتی شامل ورق های 4130، 4140، Mo40 و Ck45 است که در صنایع خودروسازی، ماشین آلات و قطعات اسلحه گرم کاربرد دارد. این دسته در مواردی که کشش و خمش خوب نیاز باشد استفاده میشود
عملیات حرارتی مجموعهای از فرآیندهایی هستند که در آنها مواد فلزی، معمولاً در شکل اندازهگیری شدهای مانند ورق، نمای داده میشوند به گونهای که خصوصیات آنها از جمله سختی، مقاومت، پلاستیسیته، ریزساختار، و دیگر خواص مکانیکی و فیزیکی بهبود یابند یا تغییر کنند. این فرآیندها عمدتاً با تغییر دماهای مواد و سپس خنک کردن آنها انجام میشوند، بدون آنکه مواد فلزی در آنها تغییر شکل فیزیکی مهمی از خود نشان دهند.
سختکاری ورق های عملیاتی حرارتی
هدف از سختکاری نه تنها افزایش سختی بلکه افزایش مقاومت فولاد آلیاژی است. اگر ورق آلیاژی مقدار کربن کافی در ترکیب خود داشته باشد، میتوان سختکاری آن را با حرارت دادن و سپس به سرعت کوئنچ کردن (خنکسازی) انجام داد.
در طی این فرآیند ریزساختار آستنیت ایجاد میشود که میتواند از نوع فریت، مارتنزیت یا سمنتیت باشد. با انجام عملیات سختکاری، سختی و مقاومت ورق آلیاژی افزایش مییابد، اما همزمان شکنندهتر شده و قابلیت شکلپذیری کمتری خواهد داشت. بنابراین معمولا پس از سختکاری، فولاد را تمپر میکنند تا شکنندگی آن کاهش یابد.
تمپر کردن ورق های عملیاتی حرارتی
این عملیات بر روی فولادهای کربنی مانند CK45 برای کاهش سختی و در نتیجه کاهش شکنندگی پس از سختکاری انجام میشود. دمای تمپر کردن به کاربرد محصول فولادی بستگی دارد. به طور کلی هرچه درجه حرارت پایینتر باشد، استحکام و سختی بیشتر خواهد بود. از طرف دیگر، هر چه دما بالاتر باشد، قطعه کار نهایی نرمتر خواهد شد.
برای تمپر کردن فولاد، آن را تا دمایی پایینتر از دمای سختکاری گرم میکنند. سپس اجازه میدهند فولاد برای مدت زمان مشخصی در آن دما قرار بگیرد و بعد آن را در هوای آزاد خنک میکنند. با انجام این کار، تنشهای داخلی نیز از بین میروند.
سوالات متداول درباره ورق عملیاتی حرارتی
انواع محیطهای سرد کردن در عملیات حرارتی کدامند؟
- آبنمک
- آب
- روغن
- هوا
- کوره
پارامترهای مؤثر بر روی سختی پذیری ورق عملیاتی حرارتی چیست؟
- اندازه دانههای آستنیت
- درصد کربن
- عناصر آلیاژی
- آخالها و ناخالصیهای فلزی
- همگن بودن ریزساختار